WASZYNGTON – Sąd Najwyższy w czwartek podał w wątpliwość uprawnienia Kolorado do usunięcia byłego prezydenta Donalda Trumpa z prawyborów Partii Republikańskiej, gdy próbował on unieważnić wyniki wyborów w 2020 roku.
Podczas dwugodzinnej kłótni większość sędziów stwierdziła, że państwa nie odgrywają żadnej roli w podejmowaniu decyzji, czy kandydatowi na prezydenta można zabronić kandydowania na mocy postanowienia 14. poprawki do Konstytucji, zabraniającego „powstańców”. sprawuje urząd.
Sędziowie wyrazili obawy, że stany dojdą do różnych wniosków co do tego, czy dany kandydat może kandydować, a wielu wskazywało, że jedynie Kongres może egzekwować kwestionowane postanowienie.
Sąd Najwyższy, który ma konserwatywną większość 6 do 3, zajął się kilkoma innowacyjnymi i istotnymi kwestiami prawnymi związanymi z sekcją 3 14. poprawki do konstytucji uchwalonej po wojnie domowej.
Zgodnie z tym przepisem każdy, kto wcześniej służył jako „oficer Stanów Zjednoczonych”, a następnie brał udział w buncie, miałby zakaz sprawowania urzędu federalnego w celu uniemożliwienia byłym Konfederatom odzyskania władzy w rządzie USA.
Prezes Sądu Najwyższego John Roberts stwierdził, że „cały sens” 14. poprawki polega na ograniczeniu władzy państwa po wojnie domowej i zapytał, dlaczego daje ona stanom możliwość usunięcia kandydata na prezydenta z kart do głosowania.
Przyjmując podobne podejście, konserwatywny sędzia Brett Kavanagh stwierdził, że z całości 14. poprawki jasno wynika, że „Kongres odgrywa tutaj główną rolę”.
Sędziowie zastanawiali się także nad praktycznymi konsekwencjami umożliwienia interpretacji przepisu w poszczególnych stanach.
Sędzia Elena Kagan, jedna z trzech liberalnych sędziów, powiedziała: „Dlaczego państwo może decydować, kto zostanie prezydentem Stanów Zjednoczonych? To dość niezwykłe, prawda?” on zapytał.
Konserwatywny sędzia Samuel Alito nazwał „sytuacją niekontrolowaną”, w której państwa podejmują różne decyzje w tej kwestii.
Sędzia Kentaji Brown Jackson, jeden z liberałów, zapytał, dlaczego twórcy 14. poprawki mieli „zaprojektować system, który stworzyłby średniowieczną niespójność. Mówi: „Zasługujesz na to, nie”.
W grudniu Sąd Najwyższy Kolorado orzekł, że Trump może zostać wyrzucony z prawyborów Partii Republikańskiej, ale odłożył decyzję do czasu złożenia apelacji.
Sprawa może mieć szersze konsekwencje, jeśli Trump przegra, ponieważ inne stany mogą pójść w ich ślady, utrudniając jego starania o odzyskanie prezydentury tej jesieni. Urzędnicy stanowi w rządach kontrolowanych przez konserwatystów również ostrzegli, że mogą dążyć do usunięcia prezydenta Joe Bidena z głosowania.
Trumpa, który często brał udział w ostatnich rozprawach sądowych w różnych sprawach cywilnych i karnych z jego udziałem, nie było w czwartek na sali sądowej.
Pozew został złożony w imieniu sześciu mieszkańców Kolorado, w tym czterech Republikanów, przez lewicową rządową grupę nadzorującą. Obywatele na rzecz odpowiedzialności i etyki w Waszyngtonie i dwie kancelarie prawne.
W dokumentach sądowych utrzymują, że Trump „celowo zorganizował i podżegał brutalny tłum do ataku na Kapitol Stanów Zjednoczonych w desperackiej próbie uniemożliwienia liczenia oddanych na niego głosów wyborczych”.
Prawnicy Trumpa przedstawili kilka powodów odrzucenia sprawy. Twierdzą, że prezydent nie jest funkcjonariuszem Stanów Zjednoczonych, że Trump nie buntuje się i że tylko Kongres może powołać się na Artykuł 3.
Byli sędziowie Zasłyszane od prawników Trump reprezentuje powodów z Kolorado i Sekretarz Stanu Kolorado Jennę Griswold, najwyższą urzędniczkę ds. wyborów w tym stanie.
Konserwatywna większość składa się z trzech sędziów – Neila Gorsucha, Bretta Kavanagha i Amy Coney Barrett – mianowanych przez Trumpa. Inny konserwatysta, sędzia Clarence Thomas, stanął przed dochodzeniem w sprawie jego zaangażowania w tę sprawę ze względu na rolę, jaką jego żona, konserwatywna działaczka polityczna Virginia „Ginny” Thomas, we wspieraniu kwestionowania przez Trumpa wyników wyborów. Niektórzy Demokraci wzywali Thomasa do wycofania się.
Pomimo konserwatywnej większości Trybunał od czasu odejścia ze stanowiska niezmiennie przypisuje Trumpowi straty.
Zainteresowanie sprawą w Kolorado wzrosło, kiedy najwyższy urzędnik wyborczy w Maine orzekł, że Trump nie kwalifikuje się do stawienia się na prawyborach Partii Republikańskiej również w tym stanie. Podobnie jak spór w Kolorado, ta sprawa została zawieszona, co oznacza, że Trump jest obecnie przedmiotem głosowania w obu stanach.
Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę Kolorado w przyspieszonym tempie, a orzeczenie ma zostać wydane w ciągu kilku tygodni. Kolorado jest jednym z kilkunastu stanów, w których prawybory odbędą się 5 marca.
