Camino de Santiago pieszo - Horyzonty
Najbliższy termin wyprawy z naszym udziałem to maj/czerwiec 2019 roku.
Sprawdź więcej na stronie Klubu Podróży Horyzonty.
Informacje ogólne o Camino Inglés
– Droga Angielska
Camino Inglés – Wstęp
Camino Inglés czy inaczej Droga Angielska to wyjątkowe połączenie pielgrzymki odbywanej drogą lądową i morską. To właśnie drogą morską przybywali pielgrzymi z północnej Europy ze Skandynawii, Flandrii, Brytanii czy Irlandii. Kierowali się do Ribadeo, Viveiro, Ferrol czy A Coruña. Dwie ostatnie lokalizacje dały początek Drodze Angielskiej, której nazwa wskazuje główną nację pielgrzymującą tym szlakiem.
Historia Camino Inglés sięga XII wieku, kiedy to w 1147 roku angielscy, niemieccy i flamandzcy krzyżowcy odwiedzili w drodze do Ziemi Świętej grób św. Jakuba w Santiago de Compostela. To właśnie w trakcie II wyprawy krzyżowej w drodze na Bliski Wschód krzyżowcy pomogli pierwszemu królowi Portugalii Alfonsowi I w zdobyciu Lizbony, Sintry, Almady, Palmeli i Setubal. Zostali do tego namówieni przez w Santiago de Compostela przez biskupa Porto, który przybył do stolicy Galicji w imieniu swojego króla.
W dziejach pierwszych pielgrzymów wędrujących Drogą Angielską zapisał się również islandzki mnich Nicolás Bergsson. Pozostawił on opis swojej podróży do z Islandii przez Santiago de Compostela do Rzymu, którą odbył w latach 1154-1159. Dwa wieku później, w trakcie trwającej wojny stuletniej między Francją i Anglią, Anglicy przybyli droga morską do Santiago. Potwierdzają to znaleziska archeologiczne w wykopaliskach w katedrze św. Jakuba.
Wśród pamiątek z przeszłości potwierdzających istnienie pielgrzymów morskich znajdują się też pozostawiane przez nich ofiary Apostołowi. Jednym z najbardziej cenionych jest przenośny ołtarz wykonany z alabastru przekazany przez księdza Jona Goodyeara w 1456 roku lub krzyż z pereł ofiarowany przez króla Szkocji Jakuba IV (1475-1513).
Ślady pielgrzymów można znaleźć też w nazwiskach zmarłych pątników pojawiających się w historycznych księgach dawnych szpitali położonych w Ferrol, Neda, Miño,, Paderne czy Betanzos.
Droga Angielska straciła na znaczeniu w chwili schizmy i ogłoszenia aktu supremacji w 1534 roku przez króla Henryka VIII Tudora. Dopiero współcześnie wraca do łask pątników, którzy wybierają ją na swoje Camino de Santiago.
Trasy i przewodniki po Camino Inglés
Aktualnie w Polsce nie ma żadnego oficjalnie wydanego przewodnika po tym szlaku. Informacje zawarte na stronach portalu Caminodelavida mogą śmiało pełnić rolę przewodnika, który został stworzony na podstawie opisu szlaku zamieszczonego przez członka The Confraternity of Saint James in the United Kingdom – Johnnie Walkera (i za jego zgodą był tłumaczony w części na język polski).
Idąc Camino Inglés w wielu punktach pojawiają się kody iBeaken lub kody QR, po zeskanowaniu których możemy znaleźć informacje na temat miejsca. Dodatkowo jest dostępny serwis online z tymi danymi pod tym adresem.
Droga Angielska to dwie trasy do wyboru. Jedna zaczyna się w Ferrol a druga w A Coruña. Co ważne, również za start w A Coruña można dostać compostelę (info niżej).
Kiedy iść na Camino Inglés
Jest to jeden ze szlaków (podobnie Camino Portugues), które są dostępne dla pielgrzymów cały rok.
W sezonie:
Sezon na Camino trwa obecnie od kwietnia do października. Wybierając się w maju czy we wrześniu złapiemy już lub jeszcze opaleniznę. Jest w miarę ciepło a czasami wręcz upalnie. Jednak w Galicji macie zdecydowanie większa szansa na deszcz.
Poza sezonem:
Szlak angielski poza sezonem, to zdecydowanie świetne wyjście dla osób, które nie lubią tłumów. Chociaż stwierdzenie „poza sezonem” w przypadku tego szlaku nie jest do końca prawdziwe. Hiszpańska Galicja jedyne czym mogą nas zaskoczyć to ciepła deszczowa pogoda lub zimna i słoneczna aura. Bardzo rzadko spotkamy tutaj opady śniegu. Częściej natomiast będziemy mieli do czynienia ze słoneczną aurą z temperaturami w okolicach 5-7 stopni lub ciepłym i deszczowym frontem atmosferycznym, który podnosi temperaturę do 13-15 stopni. Oczywiście, jak pada to cały czas. Czasami mocniej a czasami zwyczajnie siąpi. Jednak jest to do przeżycia.
Gdzie zdobędę credencial w A Coruna i Ferrol?
Z dostępnych dla pielgrzymów informacji wynika, że paszport pielgrzyma (credencial) można zdobyć w Kościele św. Jakuba w A Coruña lub Oficina de Turismo da Plaza de España (16.09-30.06 godz. 10:30-14:00 i 16:00-18:30 oraz 1.07-15.09 godz. 10:00-13:30 i 16:30-19:30).
W przypadku Ferrol w sezonie funkcjonuje również Punkt Informacji Turystycznej blisko punktu zero w porcie (Punto de Información del Puerto de Curuxeiras, 16.09-30.06 godz. 10:30-13:30 wtorek-piątek, poniedziałek zamknięte oraz soboty-niedziele i święta godz. 10:30-14:00 i 16:00-18:30 oraz godz. 10:00-13:30 i 16:30-19:30). Jednakże w lutym 2017 roku było czynne poza seoznem tylko w soboty i niedziele zgodnie z kartką, którą wywieszono na witrynie tego punktu. Dlatego będąc poza sezonem warto najpierw zajść do punktu przy Plaza de España, aby się nie naciąć.
Inna opcja na zdobycie credenciala to zamówienie go u Stowarzyszenia z Lęborka, które jako jedyne w Polsce wydaje credencial akceptowany w Biurze Pielgrzyma w Santiago de Compostela.
Czy otrzymam compostelę za przejście z A Coruña?
Wraz z końcem 2016 roku wprowadzono możliwość uzyskania composteli dla pielgrzymów rozpoczynających Camino Ingles w A Coruña. Wcześniej nie było to możliwe, ponieważ miasto leży zaledwie 75 km od Santiago de Compostela. Oznacza to, że A Coruña nie spełniała warunku pokonania dystansu 100 km do uzyskania composteli.
Jednak pielgrzym musi spełnić dodatkowe warunki w przypadku startu w A Coruña:
- pokona na terenie swojego kraju (w tym przypadku Polski) dystans około 25 km (którego brakuje pielgrzymom ruszającym z A Corunia do zdobycia Composteli),
- nawiedzi miejsca związane z kultem świętego Jakuba w swoim kraju (np. przejdzie etap szlaku świętego Jakuba w Polsce, odwiedzi kościół lub sanktuarium związane z kultem świętego Jakuba
- pokona resztę trasy z A Corunii do Santiago de Compostela pieszo,
- musi posługiwać się oficjalnym paszportem pielgrzyma (credencialem) lub autoryzowanym wydawanym przez organizacje upoważnione do tego przez Katedrę w Santiago de Compostela oraz
- otrzyma po dwie pieczątki na dzień z wpisanymi datami.
Powyższe ustalenia zostały potwierdzone w trakcie ostatniej obecności w Santiago de Compostela a następnie poprzez korespondencję mailową z Biurem Prasowym Katedry w Santiago. Tutaj możecie przeczytać komunikat o tym wydany przez Biuro Prasowe Katedry, a uszczegółowiony wyżej poprzez korespondencję z nimi.
Jak dotrzeć na start Camino Inglés?
We artykule o kosztach Camino de Santiago – jak przejść szlak świętego Jakuba i nie zbankrutować opisano szczegółowo dojazd do poszczególnych miejsc startowych. W przypadku Camino Inglés trasa jest prosta. Możecie dolecieć do Madrytu i dalej autobusem lub koleją. Można też z przesiadkami lecieć do Santiago de Compostela (z Polski nie ma bezpośrednich lotów) i dalej autobusem lub koleją. Ciekawą opcją jest też lot do Porto i dalej podróż autobusem.
Co zabrać ze sobą na Camino Inglés?
Jeśli idziecie w sezonie (maj-wrzesień), to wystarczy standardowy ekwipunek, podobny do tych, które zabiera się na szlaki w Hiszpanii. Możecie przeczytać o tym tutaj.
Jeśli natomiast wybieracie się poza sezonem, to niestety Wasz bagaż będzie cięższy. Możecie o nim przeczytać niżej. Warto pamiętać, że nie unikniecie raczej deszczu w sezonie zimowym i nie przejmujcie się jak coś będzie mokre. To po prostu norma na Camino.
Schroniska na Camino Inglés?
Krótkie Camino Ingles nie zaskakuje jakoś liczbą schronisk czy rozwiniętą infrastrukturą logistyczną. Nie ma albergues w miastach startowych: Ferrol i A Coruña. Znajdziecie je w Neda, Pontedeume, Miño, Betanzos, Presedo, Hospital de Bruma and Sigüeiro.
- Neda – albergue municipal, 28 łóżek, t: +34 629 224 622 lub +34 981 390 233, adres: O Empedrón s/n 15510, zbudowane w 2001 roku, albergue jest czynne 13-22, jak nikogo nie ma, to trzeba dzwonić po klucz,
- Pontedeume – albergue municipal, 20 łóżek, t:+34 682 469 004 (pon-piątek) lub +34 626 352 069 (weekend), adres:As Marismas s/n, jest otwarte tylko w sezonie,
- Miño – albergue municipal, 28 łóżek t: +34 981 784 254 lub +34 607 803 569
- Betanzos – albergue municipal, 32 łóżka,
- Presedo – albergue municipal, 20 łóżek, t: +34 608 616 533
- Bruma – albergue municipal, 25 łóżek, t: +34 981 692 921
- Sigüeiro – tylko albergue prywatne
- Albergue de Delia, 9 łóżek, 15 EUR t: +34 687 279 398,
- Albergue O Fogar da Chisca, 10 łóżek w dormitoriach, 13 EUR, t: +34 638 177 894, +34 981 691 783,
- Albergue Camiño Real, 18 łóżek w dormitoriach, cena 15-18 EUR, t: +34 981 691 657, +34 600 828 254, +34 685 110 377.
Przebieg i trasa Camino Inglés
Angielska Droga św. Jakuba liczy sobie między 75 a 118 km w zależności od tego czy ruszamy z A Coruña czy z Ferrol. Wszystkie znane mi przewodniki lub poradniki wskazują, że jest dobrze oznaczona i trudno się zgubić, ale… ja się zgubiłem raz i po wędrówce Camino Portugues mogę obiektywnie stwierdzić, że oznakowanie nie jest wcale takie dobre. Trasa sama w sobie nie jest trudna poza odcinkiem między Pontedeime a Bruma, który wymaga kondycji ze względu na strome podejścia i zejścia. Dodatkowo poza sezonem część barów i restauracji może być zamknięta i wtedy trzeba uważać i zaopatrywać się w wodę i jedzenie. Poniżej mapa, na której możecie zapoznać się z przebiegiem szlaku jeszcze niżej lista etapów i odległości między schroniskami. Możecie również zobaczyć oficjalny folder z profilami etapów i dystansem do pokonania Camino Ingles [ plik PDF, 2,6 MB], który został wydany przez władze Galicji.
Lista etapów Camino Inglés
Poniżej przykładowy podział Camino Ingles według różnych stron internetowych, który może pomóc w we własnym zaplanowaniu trasy wędrówki. Równocześnie podałem rozkład etapów z lutowej wędrówki szlakiem angielskim, a opisy znajdziecie pod linkami z profilu Caminodelavida na Facebook’u.
Trasa Camino de la Vida – luty 2017
- Ferrol – Neda – 14,35 km
- Neda – Betanzos – 35,67 km
- Betanzos – Bruma – 29,7 km
- Bruma – Santiago de Compostela – 42 km
Moja zimowa wyprawa na Camino Ingles trwała 4 dni, chociaż mogła o jeden dzień mniej. Jednak pierwszego dnia dotarłem do Ferrol dopiero około godziny 14 i musiałem czekać na otwarcie Biura Informacji Turystycznej w centrum, aby wziąć pieczątkę do credenciala. Poszczególne opisy dni z trudnościami związanymi z oznakowaniem znajdziecie na Facebooku. W razie pytań co do szlaku piszcie, postaram się pomóc lub skierować we właściwe miejsce.
Trasa wg Xacobeo
Z Ferrol:
- Ferrol – Neda – 14,35 km
- Neda – Miño -24,44 km
- Miño – Bruma – 38,73 km
- Bruma – Sigüeiro – 24,13 km
- Sigüeiro – Santiago de Compostela – 16,742 km
Z A Coruña:
- A Coruña – Bruma – 33,93 km
- Bruma – Sigüeiro – 24,13 km
- Sigüeiro – Santiago de Compostela – 16,742 km
Trasa wg przewodnika CSJ z UK
- Ferrol – Pontedeume – 23-29 km w zależności od tego czy zachodzimy do Nedy
- Pontedeume – Betanzos – 20 km
- Betanzos – Bruma – 29 km
- Bruma – Sigüeiro – 24 km
- Sigüeiro – Santiago de Compostela – 16 km
